Wykrywanie przewodów w ścianie - jak prawidłowo je znaleźć pod tynkiem?

Wykrywanie przewodów w ścianie pod tynkiem pozwala uniknąć uszkodzenia instalacji zarówno w trakcie większych prac remontowych, jak i podczas zwykłego nawiercania otworów pod szafki, regały czy obrazy. W tym artykule omawiamy, jak znaleźć przewód w ścianie i opisujemy metody umożliwiające skuteczną, bezpieczną detekcję instalacji elektrycznych lub telekomunikacyjnych.

Kabel a przewód - czym się różnią?

W potocznych rozmowach o instalacjach elektrycznych określeń "kabel" i "przewód" używa się zazwyczaj zamiennie, jako synonimów, warto jednak pamiętać, że w elektroenergetyce pojęcia te różnią się znaczeniem. Kable elektryczne można bowiem układać zarówno na zewnątrz budynków (także w gruncie czy w wodzie), jak i we wnętrzach, natomiast przewody elektryczne są przeznaczone wyłącznie do zastosowań wewnętrznych. Ponieważ jednak w tym artykule opisujemy wykrywanie instalacji w ścianach wewnątrz obiektów budowlanych, będziemy obu tych pojęć używać zamiennie.

Wykrywanie przewodów w ścianie - podstawowe informacje

Układanie przewodów elektrycznych w tynku bądź pod tynkiem jest standardową praktyką zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i w większości obiektów użyteczności publicznej czy wielu budynkach przemysłowych. Ze względu na ten fakt przebieg poszczególnych instalacji w danym pomieszczeniu zazwyczaj nie jest oczywisty i to pomimo istnienia konkretnych zasad oraz dobrych praktyk związanych z prowadzeniem instalacji elektrycznych.

W skrócie zasady te są następujące:

• przewody należy prowadzić tak, aby dało się je wymienić bez naruszania konstrukcji budynku;
• przewody elektryczne należy prowadzić w liniach prostych równolegle do krawędzi ścian i stropów, zgodnie z przyjętymi strefami instalacyjnymi;
• instalacja elektryczna i wszystkie urządzenia elektryczne w danym budynku muszą być rozlokowane tak, aby nie kolidować z innymi instalacjami pod względem wzajemnego usytuowania oraz odległości tych instalacji względem siebie.

W praktyce elektroinstalacyjnej przyjmuje się następujące strefy instalacyjne:

• górna pozioma: 15-45 cm pod powierzchnią sufitu;
• środkowa pozioma: 90-120 cm nad powierzchnią podłogi;
• dolna pozioma: 15-45 cm nad powierzchnią podłogi;
• pionowa: 10-30 cm od krawędzi ościeżnicy drzwi lub okna;
• pionowa kątowa: 10-30 cm od zbiegu ścian w narożniku pomieszczenia.

O tym, w jaki sposób ta wiedza ułatwia wykrywanie kabli w ścianie, szerzej piszemy w dalszej części artykułu.

Więcej informacji na temat prowadzenia przewodów elektrycznych znajdziesz w przygotowanym przez naszych ekspertów artykule o tym, jak wykonać instalację elektryczną.

Wykrywanie przewodów elektrycznych w ścianach - dostępne rozwiązania

Jeśli chodzi o wykrywanie kabli w ścianach, dostępne są różne metody, którymi można się posłużyć. Poniżej opisujemy zarówno powszechnie znane, jak i znacznie mniej rozpowszechnione metody umożliwiające wykrywanie przewodów w ścianie.

1. Plany instalacji w budynku/mieszkaniu

W przypadku relatywnie nowych budynków, plany instalacji znajdujących się w danym obiekcie mogą okazać się realną pomocą podczas określania, jak idą kable w ścianie. Pamiętaj jednak, że plany (o ile istnieją), nie zawsze muszą w pełni odzwierciedlać rzeczywistość - choćby ze względu na to, że niejednokrotnie zmiany w układzie instalacji elektrycznej są wprowadzane na etapie prac wykończeniowych. Dość często takie modyfikacje nie zostają uwzględnione i naniesione na istniejący projekt instalacji.

Dlatego weryfikacja przebiegu przewodów wyłącznie w oparciu o teoretyczne założenia projektowe nigdy nie będzie skuteczna w 100%, ale pomoże przynajmniej w przybliżeniu określić, czy w danym miejscu ściany bądź sufitu przebiega jedna z tras przewodów.

2. Aplikacja na smartfona umożliwiająca wykrywanie przewodów elektrycznych w ścianie

Aplikacja do wykrywania kabli w ścianie to dość nowa metoda, dostępna praktycznie dla każdej osoby, która posiada smartfon. Tego rodzaju aplikacje wykorzystują do działania sensory i czujniki zamontowane w nowoczesnych smartfonach, a samych aplikacji jest wiele - od całkowicie darmowych po programy płatne. Pamiętaj jednak, że nawet najlepsze czujniki smartfona nie są tak precyzyjne ani czułe, jak specjalistyczne elektronarzędzia. Z tego względu skuteczność aplikacji do detekcji kabli jest raczej przeciętna, zaś dokładne wykrycie przewodów w ścianie pod tynkiem może się okazać nawet zwyczajnie niemożliwe.

3. Kamera termowizyjna jako przyrząd do wykrywania przewodów elektrycznych w ścianie

Użycie kamery termowizyjnej, która działa na zasadzie detekcji ciepła emitowanego przez przewody elektryczne pod napięciem, może okazać się skutecznym sposobem na ustalenie przebiegu tras kablowych w pomieszczeniu. Dotyczy to szczególnie tras kablowych i przewodów o dużym obciążeniu prądowym. Nie jest to jednak rozwiązanie pozbawione pewnych wad.

Po pierwsze, termowizja pozwoli zidentyfikować jedynie te przewody, które są pod napięciem. W przypadku przewodów czy kabli, przez które prąd nie przebiega od dłuższego czasu, termowizja może okazać się niewystarczająca, ponieważ nie będą się one odróżniać temperaturowo od ściany.

Po drugie, dobrej klasy kamery termowizyjne to urządzenia drogie, których ceny sięgają nierzadko tysięcy złotych. W większości przypadków taki wydatek nie jest uzasadniony ekonomicznie, jeśli kamera termowizyjna ma służyć wyłącznie jako wykrywacza przewodów w ścianie - tym bardziej, że na rynku są dostępne znacznie tańsze rozwiązania o porównywalnej lub większej skuteczności.

4. Elektroniczne urządzenie do wykrywania przewodów w ścianie

Specjalistyczne elektronarzędzia do wykrywania przewodów w ścianach to szeroka grupa urządzeń, które różnią się zarówno pod względem konstrukcyjnym, jak i ze względu na zasadę działania oraz spektrum oferowanych funkcji dodatkowych.

Detektor przewodów w ścianie

Detektory kabli i przewodów znajdujących się w ścianach, określane popularnie jako wykrywacze przewodów, to urządzenia pozwalające określić przebieg przewodów instalacyjnych wewnątrz ścian bez ingerencji w ich strukturę. Bardziej zaawansowane detektory są w stanie z dość dużą precyzją określić lokalizację oraz głębokość przewodów, a także materiał, z jakiego dany przewód jest wykonany.

Urządzenia z tej grupy różnią się budową i liczbą funkcjonalności, ale w znakomitej większości działają w oparciu o emisję sygnału elektromagnetycznego, który jest odbijany przez wykrywany materiał zgodnie z ustawieniami urządzenia, umożliwiając jego zlokalizowanie w ścianie.

W zależności od typu i modelu urządzenia można za ich pomocą wykrywać:

• przewody pod napięciem,
• metale żelazne,
• metale nieżelazne,
• drewno.

Lokalizator przewodów

Lokalizatory przewodów i kabli to grupa urządzeń dla profesjonalnych zastosowań, a urządzenia do niej należące często są mylone z detektorami. Pomimo podobieństwa nazw oraz niektórych funkcjonalności, lokalizatory kabli są przeznaczone przede wszystkim do precyzyjnego lokalizowania wybranych przewodów (żył) w gęstych wiązkach, np. w kablach telekomunikacyjnych, skrętkach czy kablach koncentrycznych. Pozwalają również w łatwy sposób zidentyfikować, która żyła jest przerwana w danej wiązce. Najważniejszą cechą odróżniającą lokalizatory przewodów od detektorów jest fakt, że bezwzględnie nie można z nich korzystać do lokalizacji żył w kablach pod napięciem. Z tego względu potocznie używane określenie “lokalizator przewodów w ścianach” dotyczy tak naprawdę detektorów, a nie profesjonalnych lokalizatorów przewodów.

W razie pytań dotyczących detektorów przewodów zachęcamy do kontaktu z nami - chętnie udzielimy potrzebnych informacji i wyjaśnimy wątpliwości.